Demo voor gebruikers van de zelfhulpprogramma’s cannabis en cocaïne

Wil je voor je aan te melden weten hoe het online zelfhulpprogramma werkt? In deze demo worden de drie onderdelen van de zelfhulpprogramma’s besproken, meerbepaald de aanmelding, de opdrachten en het bekijken van de resultaten.
Bij deze zelfhulp is er geen contact met een hulpverlener en doe je alles zelf. Het programma is gratis en je blijft anoniem.

De beelden uit deze demo komen uit het zelfhulpprogramma cannabis, maar het programma over cocaïne is identiek qua vormgeving en structuur.

Aanmelding

Om toegang te krijgen tot het zelfhulpprogramma, moet je je eerst registreren. Dat gebeurt in vijf stappen.

1. Maak een gebruikersnaam en wachtwoord aan. Je anonimiteit blijft gegarandeerd en je kan als je dat wil een anoniem mailadres aanmaken om je in het programma te registreren. Het programma werkt volledig automatisch. Er is dus niemand die jouw gegevens nakijkt of opvolgt.
   
2. In de volgende stap registreer je je gebruik van de laatste week. Dit wordt de beginstand van het programma, waarmee later gebruik vergeleken zal worden.
   
3. In de volgende stappen maak je een lijstje met de voor- en nadelen van zowel gebruiken als van stoppen waarna je moet kiezen of je je gebruik wil veranderen of niet.
   
4. Kies je ervoor om te veranderen, dan kies je in een volgende stap tussen volledig stoppen of minderen. Wanneer je besluit om te minderen ga je ook meteen bepalen hoeveel je wil verminderen door in te vullen op welke weekdagen je helemaal niets gaat gebruiken en hoeveel je maximaal wil gebruiken op de andere dagen. Ook bepaal je zelf de duur dat je het programma gaat volgen, vier of zes weken.
   
5. In de laatste stap tenslotte maak je afspraken die je gaan helpen om je gebruik onder controle te krijgen. Bijvoorbeeld het vermijden van personen of plaatsen die gelinkt zijn aan gebruik, alternatieven bedenken die de rol van het druggebruik kunnen overnemen, jezelf belonen voor een stap in de goede richting,...
   

Opdrachten

Na de aanmelding kan je starten met de zelfhulpmodule en kom je terecht in het centrale deel van het programma. Van hieruit heb je toegang tot de verschillende onderdelen.

1. Elke week (het programma duurt vier of zes weken) start met een brief met een overzicht van aandachtspunten en opdrachten waarop je je die week best concentreert. Deze brief helpt je om je weg te vinden in het programma. Uiteraard staat het vrij om jouw traject anders in te vullen.
   
2. Het belangrijkste onderdeel van het programma is het formulier waarin je elke dag (of meermaals per dag) registreert wanneer je de zin voelde om te gebruiken en dan vooral wat de precieze omstandigheden waren (wat dacht je, wat voelde je, waar was je en met wie) en of en zo ja hoeveel je hebt gebruikt. Dit formulier blijf je de ganse duur van het zelfhulpprogramma invullen. Zo krijg je langzaam aan een steeds duidelijker beeld van de situaties die bij jou zorgen voor zin in of gebruik van drugs.
3. Het bepalen van die persoonlijke risicosituaties is het volgend onderdeel van het programma. Hierbij kan je zowel kiezen uit een lijst van veel voorkomende situaties als eigen risicosituaties toevoegen. Ook de resultaten van het registreren van je gebruik helpen hierbij. De risicosituaties worden gerangschikt op basis van de sterkte van de craving (of de zin in, drang naar gebruik) die ze uitlokken.
4. De volgende stap is het opstellen van een Preventieplan hoe je met deze risicosituaties kan omgaan en zo de kans op terugval verkleinen.  
5. Soms kan een terugval toch niet vermeden worden en val je terug op het Noodplan. Hierin leg je vooraf vast hoe je zal reageren wanneer je toch hebt gebruikt wanneer je eigenlijk wil stoppen of wanneer je meer hebt gebruikt dan voorgenomen. Zo zorg je ervoor dat je snel weer de draad kan opnemen.
6. De voor- en nadelen en afspraken die je in de aanmeldingsfase hebt gemaakt,  liggen uiteraard niet definitief vast. Je kan ze gedurende het hele programma verder verfijnen en aanpassen, naarmate je meer inzicht krijgt in je gebruik.
   
7. Naast de uit te voeren opdrachten biedt het programma ook verschillende leesopdrachten. Deze zijn meestal gekoppeld aan een oefening en bieden meer informatie en handige tips over bijvoorbeeld afkickverschijnselen, terugval, hoe een aangeboden joint weigeren,...
8. Tot slot kan je je ervaringen neerschrijven in een dagboek en met lotgenoten van gedachten wisselen via een forum. Dat forum is enkel toegankelijk voor gebruikers van de zelfhulp.

Resultaten bekijken

Het derde luik van het programma bestaat uit het analyseren van de resultaten van al die opdrachten. Verschillende tabellen en grafieken bezorgen je informatie die jou verder kan helpen. Zo kan je bijvoorbeeld jouw persoonlijke risicosituaties verder verfijnen en je voortgang in het traject opvolgen.



Wanneer het programma (na vier of zes weken) afloopt, blijkt of je je doel hebt gehaald. Een grafiek toont zowel het gebruik van de afgelopen week als het gebruik van de week voorafgaand aan het programma en je zelf gekozen doel (minderen of stoppen). Je ziet of je je doel hebt gehaald en krijgt ook enkele aanbevelingen voor de toekomst. Ook als het programma afgelopen is, kan je gebruik blijven maken van de verschillende onderdelen en met andere gebruikers van gedachten blijven wisselen op het forum.