Info professionelen

‘Hoeveel is te veel’ biedt kennistesten, zelftesten en zelfhulp aan volwassenen die zich vragen stellen bij hun gebruik van drank, drugs, pillen, internet of hun gokgedrag. De site is niet bedoeld voor minderjarigen en niet geschikt voor preventieve doeleinden.

Specifiek voor professionelen is er een demo beschikbaar van de zelfhulpmodules cannabis en cocaïne. In de demo wordt het programma stap voor stap uitgelegd en krijgt u ook tips hoe u de zelfhulpmodules kan gebruiken in uw werkcontext.

Het aanbod van ‘Hoeveel is te veel’ kadert binnen de zogeheten e-SBI (“electronic screening and brief interventions”). Ervaringen in het buitenland (onder andere Nederland) tonen aan dat deze e-SBI beloftevolle strategieën zijn als aanzet tot vroegtijdige gedragsverandering. Evaluatiestudies van diverse buitenlandse voorbeelden hebben de effectiviteit van zogeheten ‘online’ strategieën bewezen. Met ‘Hoeveel is te veel’ is De DrugLijn een van de eersten in Vlaanderen met een aanbod op dit vlak.

 

Voor wie is deze website bedoeld

Testen

De kennis- en zelftesten zijn bedoeld voor volwassen gebruikers (+18) van alcohol, illegale drugs, benzodiazepines en voor mensen die gokken of regelmatig op het internet surfen. Het gaat om testen die gebaseerd zijn op internationaal gebruikte testen (zoals de AUDIT voor alcohol) of op maat werden gemaakt. Alle zelftesten zijn gevalideerde instrumenten.

Online zelfhulp

De zelfhulpprogramma’s richten zich op volwassen gebruikers (+18) van cannabis of cocaïne die hun gebruik riskant vinden en hier iets aan willen doen. Maar ook gebruikers die nog twijfelen, die reeds gestopt zijn maar die terugval willen voorkomen of die teruggevallen zijn, kunnen gebruikmaken van dit aanbod. De zelftesten en zelfhulpprogramma’s fungeren als eerste stap binnen een stepped care aanpak.

Relatie met reguliere hulpverlening

’Hoeveel is te veel’ is niet bedoeld als vervanging van professionele hulpverlening en heeft evenmin de ambitie om voor iedereen geschikt te zijn. Voor sommige gebruikers zal deze onlineaanpak niet volstaan en zij worden dan ook aangemoedigd om verder te gaan en contact op te nemen met de professionele hulpverlening. Anonieme onlinescreening en -zelfhulp kan drempelverlagend werken naar de reguliere hulpverlening.
De testen en zelfhulpprogramma’s kunnen ook perfect gebruikt worden binnen een hulpverleningscontext. Als eerstelijnshulpverlener bijvoorbeeld kan u een patiënt of cliënt aanmoedigen een test te doen of het zelfhulpprogramma te volgen. Tijdens een volgende consultatie kan u dit dan bespreken met de patiënt/cliënt.

Meer informatie over de testen

De zelftesten werden ontwikkeld door de Nederlandse organisatie Jellinek. Ze werden door De DrugLijn aangepast voor gebruik in Vlaanderen.

De testen geven snel en anoniem een eerste advies over de risico’s verbonden aan het gebruik of gedrag.

Meer bepaald komt de gebruiker afhankelijk van zijn score in één van drie categorieën terecht. Aan elke categorie is een bepaald advies verbonden. 
Gebruikers die een lage score halen, krijgen het advies voorzichtig te blijven en zich goed te informeren.
Bij een middelmatige score krijgt men het advies op zijn gebruik te letten aangezien de kans op problemen reëel is. Er wordt informatie gegeven hoe over de risico’s die vasthangen aan het gebruik beperkt kunnen worden.
Bij een hoge score is het gevaar dat er iets zal fout gaan groot. De vraag wordt gesteld of men al overwogen heeft om te minderen of te stoppen. Wanneer het gaat om cannabis of cocaïne, wordt er doorverwezen naar het zelfhulpprogramma op deze site. Bij alcohol wordt de link gelegd naar www.alcoholhulp.be. Daarnaast worden gebruikers ook aangemoedigd om professionele hulp te zoeken.

 

 

Meer informatie over de zelfhulpprogramma’s

De zelfhulpmodules werden ontwikkeld door de Nederlandse organisatie Jellinek. Ze werden aangepast voor gebruik in Vlaanderen door De DrugLijn.

De zelfhulpmodules zijn gebaseerd op elementen uit de cognitieve gedragstherapie en de motivationele gespreksvoering. De focus ligt op de huidige situatie, op mogelijke dieperliggende problemen wordt niet ingegaan.

De deelnemers bepalen zelf hun doelstelling; stoppen of minderen. Er wordt verwacht dat de deelnemers elke dag vijf tot twintig minuten tijd investeren in het programma en dit zo’n vier tot zes weken volhouden. Alles verloopt gratis en anoniem. Het gaat om pure zelfhulp, er is dus geen contact voorzien met een hulpverlener tijdens het programma. Wel kunnen deelnemers in elke fase van het programma met vragen mailen of bellen naar De DrugLijn. Op een forum vinden gebruikers ondersteunend lotgenotencontact.
Een demoversie specifiek ontwikkeld voor hulpverleners toont de verschillende stappen van het programma en reikt ook enkele tips aan hoe u de programma's kan gebruiken in uw praktijk.

Bij aanmelding registreren de deelnemers enkele anonieme demografische gegevens en hun e-mailadres (dat enkel gebruikt wordt om herinneringsmails te sturen wanneer er lang niet wordt ingelogd in het programma en voor evaluatiedoeleinden). Bij de start van het programma vullen ze hun gebruik van de afgelopen week in. Na het overlopen van de voor- en nadelen van gebruiken en afkicken kan de gebruiker kiezen om niet te veranderen en het programma te stoppen, om het gebruik te gaan verminderen of om volledig te stoppen met gebruiken.

Na deze aanmeldingsfase dient men dagelijks in te loggen en te registreren wanneer men zin had om te gebruiken of effectief heeft gebruikt. De gebruiker krijgt meer inzicht in het eigen gebruik en wordt gestimuleerd om diverse zelfcontrolemaatregelen uit te werken. Het zelfhulpprogramma voorziet hiervoor naast oefeningen ook uitgebreide informatie aan de hand van leesopdrachten (bijvoorbeeld over afkickverschijnselen, craving, risicosituaties etc).

Onderzoek

De zelftesten cannabis, XTC, speed en cocaïne werden ontwikkeld door de Nederlandse organisatie Jellinek en nadien gevalideerd: de Graaff, D. (2003). Validiteitsonderzoek. Test voor riskant druggebruik. Haarlem: Rescon, research & consultancy.

Jellinek en de Universiteit van Amsterdam deden reeds onderzoek naar de effectiviteit van de zelfhulpmodules. In juni 2010 werd gestart met onderzoek in België naar de effectiviteit van de zelfhulpmodule cannabis.

Meer informatie: Blankers, M., Kerssemakers, R., Schramade, M., & Schippers, G. (2007). Eerste ervaringen met internet-zelfhulp voor probleemdrinkers. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 62 (12), 1032-1043.

Meer vroeginterventie
Het VAD-aanbod rond vroeginterventie kan u hier vinden. ‘Hoeveel is te veel’ is een aanbod naar volwassen gebruikers. Voor jongeren is er SEM-J, een screeningsinstrument waarmee begeleiders in CLB, bijzondere jeugdzorg en JAC op een eenvoudige manier een ernstinschatting kunnen maken van het middelengebruik van een jongere (12-18 jaar) en de nood aan verdere alcohol- en drugspecifieke begeleiding. U kan de vragenlijst en handleiding gratis downloaden.

Een Franstalige versie van de tests uit het onderdeel 'Test je gebruik' is te vinden bij Stop ou encore. Online zelfhulp en begeleiding rond alcohol kan je vinden bij Alcoholhulp, voor online begeleiding rond cannabis is er Cannabishulp. Zoekt u een test of online begeleiding over tabak? Dan kan u terecht op deze site.

Contact

Alle vragen over de zelftesten en zelfhulpprogramma’s van ‘Hoeveel is te veel’ kan u stellen via het contactformulier of via telefoon (De DrugLijn: 078/15.10.20, weekdagen 10-20u). Via die weg kan u ook gratis bekendmakingsflyers bestellen of een banner aanvragen om deze site mee bekend te helpen maken.